35 صفحه
قابل ویرایش
با فرمت:ورد
word
لینک دانلود پایین توضیحات
گرچه رایانه
در اواخر دهة 1350 وارد ایران شد, اما رشد این پدیده در ایران از اواخر
دهة 60 آغاز گردید. در ابتدای کار, این پدیده در نظام حقوقی ایران تأثیر
چندانی نداشت, اما پس از تأسیس شرکتهای نرمافزاری در ایران و گذشت چند
سال از فعالیت آن شرکتها, با طرح اولین دعوای نرمافزاری در دادگاههای
ایران در سال 1372 به یکباره توجه حقوقدانان و قاضیان به این پدیده جلب
شد و پرسشها و ابهامات حقوقی جدیدی در این عرصه پدیدار گشت. نخستین و
مهمترین پرسشی که در این زمینه مطرح شد, دربارة ماهیت و جایگاه حقوقی
نرمافزار بود. به بیانی دیگر, آیا نرمافزار اساساً به عنوان یک اثر ادبی و
هنری شناخته میشود و یا یک اثر صرفاً صنعتی است؟ یا آیا نرمافزار دارای
شرایط حق تکثیر و کپیرایت است یا شرایط اختراعپذیری؟ علاوه بر این,
اصولاً چه حقوقی بر سازندة نرمافزار قابل تصور است؟ آیا ارتکاب اعمال در
دایرة امور نرمافزاری میتوانند مسئولیتهای مدنی یا جزایی را به دنبال
داشته باشند؟ به طور کلی محور اساسی پرسشهای فوق به این مسئله بازمیگشت
که نرمافزار اصولاً تحت چه قانونی حمایت شدنی است؛ قانون حمایت از آثار
ادبی و هنری, قانون حمایت از اختراعات صنعتی و یا اینکه بایستی اساساً تحت
یک قانون جدید و مخصوص مورد حمایت قرار گیرد؟ در دهة 1370, برخی از
حقوقدانان با استناد به دلایلی, نرمافزار را به عنوان اثری ادبی تلقی
کرده و آن را تحت قانون حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان مصوب سال 1348
میدانستند. از سوی دیگر پارهای از حقوقدانان, نرمافزار را به عنوان یک
محصول صنعتی قلمداد کرده, ویژگی اختراعپذیری را بر آن قابل انطباق
میدانستند و از اینرو منعی در شمول آن تحت قانون ثبت اختراع و علایم
تجاری مصوب 1310 نمیدیدند. امّا تطبیق هر کدام از این دو قانون قدیمی بر
نرمافزار, مبتلابه اشکالات خاصی بود:
مشکلات شمول نرمافزار تحت قانون 1348 (قانون حق تکثیر آثار ادبی و هنری)
-
گرچه کدهای نوشته شده به زبانهای سطح بالا, شباهتهای فراوانی به زبان
طبیعی داشته و از جهاتی شبیه محتویات یک کتاب است و از این جهت مانند اثر
ادبی, قابلیت این را دارد که تحت قانون مزبور قرار گیرد, امّا همانگونهکه
بیان شد, نرمافزار تنها شامل کدهای نوشته شده نیست؛ بلکه نرمافزار در
واقع توسط کدهای ماشین (دستورات متشکل از صفر و یکها) اجرا میشود. بنا بر
این حتی اگر کدهای اصلی نرمافزاری را به عنوان اثر ادبی تلقی کنیم, باز
هم نمیتواند این قانون به طور جامع تمامی مصادیق نرمافزار را پوشش دهد
-
در زمان تصویب قانون مزبور, نرمافزار وجود خارجی نداشته تا مورد نظر
قانونگذار باشد, از اینرو تعیین مجازاتها متناسب با موضوعات انفورماتیکی
نیست.
-
افزون بر آن, بر اساس اصل «قانونی بودن جرم و مجازات», جرایم نرمافزاری
باید دارای عنصر قانونی باشند تا قابل مجازات شوند. به همین دلیل تا در
قانون به جرم نرمافزاری تصریح نشود, امکان مجازات متخلفین وجود ندارد و
این در حالی است که این قانون, هیچگونه تصریحی به نرمافزار ندارد.
خرید+دانلودرایگان
سجاد
شنبه 14 مرداد 1396 ساعت 16:46
